آشنایی با مدل سازی

مدل سازی چیست ؟

مدل سازی: مدل سازی از ریشه لاتین کلمه Modus گرفته شده است. مدل های جرئی کوچک به ما کمک  می کنند که به درون پدیده ها و اشیایی که نمی توانیم به طور مستقیم به آن ها دسترسی داشته باشیم دست یابیم. در بسیاری از موارد طرح های نظری با مدل سازی می توانند بسیار به ایده پردازان کمک نمایند تا بتوانند درصد موفقیت و شکست و بسیاری از موارد دیگر را با آن بسنجند.

به طور کلی مدل سازی می تواند منعکس کننده و یک تصویر کوچک از واقعیت باشد که بوسیله مدل سازی می توان روابط را درجنبه های مختلف بررسی نمود و در آخر آزمایش تجربی تئوری های مطرح شده را مشخص کرد.

فواید مدل سازی:

1 – با استفاده از شبیه سازی می توان چارچوب و معماری کلی یک سیستم را با شبیه سازی مشخص نمود تا بتوان زمان و نیروی مناسب با آن را به کار گرفت.

2 – با استفاده از مدل سازی می توان دید روشن و واقعی نسبت به سیستم پیدا نمود تا نواقص آن را قبل از تولید نهایی بر طرف نمود.

3 – تحقق بسیاری از تئوری ها دارای ریسک فراوانی می باشد با استفاده از مدل سازی می توان ریسک به ثمر رسیدن یک تئوری را از بین برد و یا آن را بررسی نمود.

اصول مدل سازی:

1 – اولین شرط برای مدل سازی این است که مدل بهینه باشد. بهینه بودن مدل به این منظور است که برای مدل سازی از افراد مختلف در رشته های مختلف استفاده شود. تحصیلات و کارکرد در رشته های مختلف باعث می شود که افراد از دیدهای مختلفی به موضوع نگاه کنند. با استفاده از این موضوع می توان به بهینه بودن مدل سازی کمک نمود.

2 – مدل خود را از زوایای مختلف بررسی نمایید.

برای مدل سازی همواره این سول را از خود بپرسید. چه کاری باید انجام گیرد و چگونه باید انجام شود.

انواع مدل:

1 – مدل های کلامی ( Verbal Models )  که شامل موارد زیر می باشد:

• مدل های تشریحی
• مدل های قیاسی
• مدل های علت و معلولی

2 – مدل های تجسمی ( Iconic Models )

3 – مدل های ریاضی ( Mathemetical Models )

4 – مدل های ترسیمی  ( scgemetic Models )

5 – مدل های فیزیکی :

همان طور که از نام آن پیدا می باشد مدلی است که در مقیاس های کوچک تر از مدل اصلی ساحته می شود مانند مدل یک شهرک یا هوایپما

6 – مدل های ذهنی: بروگمن از آن به به عنوان یک مدل  کاری نظام مند که افراد در ذهن خود برای تسهیل تعامل می سازند توصیف می کند.

7 -  مدل سازی زبانی: تفهیم و توصیف مساله حاضر برای مخاطب با استفاده از زبان برای ایجاد یک فضای مشابه در ذهن مخاطب

8 – مدل های گرافیکی: به این شکل می باشد که با استفاده از تصاویر می توان رابطه بین متغیرها و پارامتر ها را در قالب تصویر به نمایش در آورد.

9 – مدل سازی ریاضی: بیان نمودن مسایل با استفاده ار ریاضیات می باشد.

10 - مدل های مفهومی: به ساخت مفاهیم و فرضیاتی که روابط بین آن ها مشخص می کند می پردازد.

ارزیابی مدل:

برای سنجش و ارزیابی یک مدل باید به نکات زیر توجه نمود:

• آیا مدل توانسته است به صورت کلی تصویری از حقایق را به ما نشان دهد .
• مدل به چه اندازه سودمند واقع شده است و به چه میزان در کشف روابط واقعیت ها مفید است ؟
• با استفاده از این مدل به چه اندازه می توان به نتایج آن اعتماد نمود و آن را بسط داد.